Καλοκαίρι: Οι τροφές που προστατεύουν ούλα, δόντια και αναζωογονούν την αναπνοή- βασιλιάς το ελληνικό γιαούρτι

Κατά τη διάρκεια των διακοπών της καλοκαιρινής περιόδου επωφεληθείτε από τις τροφές που φροντίζουν τα δόντια και τα ούλα σας και αποφεύγετε όσες τα καταστρέφουν. Όση κι αν είναι η αναμελιά των διακοπών, οι ειδικοί θυμίζουν την σημασία της σωστής στοματικής υγιεινής που είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της στοματικής υγείας και της γενικότερης ευεξίας του οργανισμού.
Κλειδί είναι η γνώση για τη λίστα των τροφών που βοηθούν στην προώθηση της υγείας των δοντιών και των ούλων, ενώ παράλληλα αναζωογονούν την αναπνοή.

Συμβουλές για την διατροφή και την προαγωγή της στοματικής υγείας- Τι να καταναλώνετε
Νερό: Η επαρκής ενυδάτωση είναι σημαντική για την παραγωγή σάλιου. Το σάλιο είναι ένας κρίσιμος αμυντικός μηχανισμός για το στόμα καθώς βοηθά στην απομάκρυνση των βακτηρίων από το στόμα. Οι ενήλικες χρειάζονται κατ ελάχιστον 1-1,5 λίτρο την ημέρα, μιλώντας για κατανάλωση νερού και όχι άλλων υγρών, με τα οποία πολλοί συμψηφίζουν. Ο καφές και πολλοί χυμοί φρούτων ή ποτών που περιέχουν ζάχαρη απειλούν τα δόντια, αντίθετα, το νερό είναι ευεργετικό.
Γαλακτοκομικά προϊόντα: Τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γάλα, το τυρί και το γιαούρτι είναι πλούσια σε ασβέστιο και φώσφορο και συμβάλλουν στην ενίσχυση του σμάλτου των δοντιών. Εκτός από τη λακτόζη, το ασβέστιο και τον φώσφορο, οι πρωτεΐνες των γαλακτοκομικών έχει αποδειχθεί επίσης ότι προστατεύουν την υγεία των δοντιών. Οι καζεΐνες είναι η πιο άφθονη ομάδα πρωτεΐνης στο αγελαδινό γάλα, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 80% της συνολικής περιεκτικότητάς του σε πρωτεΐνη.

Τραγανά φρούτα και λαχανικά: Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες βοηθά να διατηρούνται τα δόντια και τα ούλα καθαρά, όπως σημειώνει η Αμερικανική Οδοντιατρική Εταιρεία. Τρόφιμα όπως τα μήλα, τα καρότα, το σέλινο και τα αγγούρια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και απαιτούν μάσημα, το οποίο διεγείρει την παραγωγή σάλιου και βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς χαμόγελου. Η έρευνα έχει επίσης δείξει μια αντίστροφη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης φρούτων και της περιοδοντίτιδας. Με άλλα λόγια, όσο περισσότερα φρούτα πλούσια σε φυτικές ίνες καταναλώνονται, τόσο χαμηλότερος είναι ο κίνδυνος σοβαρών ασθενειών των ούλων όπως η περιοδοντίτιδα. 3
Φυλλώδη λαχανικά: Το σπανάκι, το λάχανο και άλλα φυλλώδη λαχανικά είναι πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα όπως ασβέστιο, φολικό οξύ και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, τα οποία προάγουν τη στοματική υγεία. 4
Άπαχες πρωτεΐνες: Τροφές όπως το κοτόπουλο, η γαλοπούλα και το άπαχο βοδινό κρέας περιέχουν φώσφορο, που είναι απαραίτητος για γερά δόντια και οστικό ιστό. Οι άπαχες πρωτεΐνες είναι επίσης πλούσιες σε απαραίτητα αμινοξέα, τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του ιστού των ούλων. 5
Ξηροί καρποί και σπόροι: Παρέχουν υγιή λίπη, πρωτεΐνες και μέταλλα όπως το ασβέστιο και ο φώσφορος, τα οποία είναι ευεργετικά για την στοματική υγεία.
Πράσινο τσάι: Το πράσινο τσάι είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ποτά στον κόσμο και έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει θετικά την ανθρώπινη υγεία. Το πράσινο τσάι περιέχει αντιοξειδωτικά που ονομάζονται κατεχίνες, που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής στο στόμα και στην καταπολέμηση των βακτηρίων. 6
Ξυλιτόλη: Η ξυλιτόλη είναι ένα φυσικό γλυκαντικό που βοηθά στη μείωση της ποσότητας των βακτηρίων Streptococcus mutans στην οδοντική πλάκα και στο σάλιο που απτελεί την κύρια αιτία της τερηδόνας. Η τσίχλα που περιέχει ξυλιτόλη μπορεί να διεγείρει την παραγωγή σάλιου και να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου τερηδόνας. Η συνιστώμενη ημερήσια δόση ξυλιτόλης για την πρόληψη της τερηδόνας είναι 6–10 γραμμάρια την ημέρα. 7,8
Κόκκινα μύρτιλλα (Lingonberries): Τα κόκκινα μύρτιλλα χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή φινλανδική ιατρική για τη θεραπεία λοιμώξεων από ζυμομύκητες. Περιέχουν ενώσεις, παρόμοιες με αυτές που βρίσκονται στα cranberries, οι οποίες εμποδίζουν τα βακτήρια να προσκολληθούν στα δόντια, μειώνοντας τον κίνδυνο τερηδόνας. Είναι μια πολλά υποσχόμενη φυσική προσέγγιση για τη βελτίωση της στοματικής υγείας λόγω των αντιοξειδωτικών, αντιφλεγμονωδών, αντιπρωτεολυτικών, και προληπτικών για τον καρκίνο και αντιμικροβιακών επιδράσεων.8 Παράλληλα μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση του σωματικού βάρους, καθώς και στην πρόληψη της λιπώδους συσσώρευσης. Σύμφωνα με ερευνητές του πανεπιστημίου Lund της Σουηδίας, τα κόκκινα μύρτιλλα λειτουργουν ως αντίδοτο και έχουν την ιδιότητα να εμποδίζουν σχεδόν ολοκληρωτικά την αύξηση του βάρους σε μια πλούσια σε λιπαρά διατροφή.
Γιαούρτι χωρίς πρόσθετα και κεφίρ: Η κατανάλωση γιαουρτιού, ειδικά όταν είναι χωρίς πρόσθετα για τη γεύση και έχει χαμηλή περιεκτικότητας σε ζάχαρη, μπορεί να είναι ευεργετική για την στοματική υγεία και να βοηθήσει στη διαχείριση της κακοσμίας του στόματος. Το γιαούρτι είναι μια καλή πηγή προβιοτικών. Τα προβιοτικά είναι ευεργετικά βακτήρια που μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην εξισορρόπηση της μικροχλωρίδας του στόματος. Η μη ισορροπημένη στοματική μικροχλωρίδα μπορεί να συμβάλει στην δυσοσμία του στόματος. Τα ελληνικά γιαούρτια, συστήνονται στη διεθνή αγορά από τους ειδικούς ως τα πιο ενδεδειγμένα, καθώς περιέχουν συνήθως τα περισσότερα προβιοτικά. Το γιαούρτι περιέχει επίσης άφθονο ασβέστιο, το οποίο διατηρεί τα δόντια γερά. 9
Τι να αποφεύγετε
Οι προσεκτικές καθημερινές ρουτίνες στοματικής υγιεινής είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση ενός υγιούς στόματος. Αυτές οι συνήθειες περιλαμβάνουν τακτικό βούρτσισμα, χρήση οδοντικού νήματος και οδοντιατρικούς ελέγχους.
Η μείωση της κατανάλωσης ζαχαρούχων και όξινων τροφίμων και ποτών μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη της τερηδόνας, των ασθενειών των ούλων και της οδοντικής διάβρωσης. Τα αναψυκτικά καταναλώνονται κατά κόρον την περίοδο του καλοκαιριού, στην απόπειρα των περισσοτέρων να ξεδιψάσουν από την μεγάλη ζέστη.Είναι όμως μια κύρια αιτία τερηδόνας, ειδικά κατά θερινούς μήνες . Η ενανθράκωση, η ζάχαρη και τα οξέα μαλακώνουν το σμάλτο των δοντιών και προάγουν την ανάπτυξη βακτηρίων που προκαλούν τερηδόνα.
Όταν το σμάλτο των δοντιών εκτίθεται σε προκλήσεις, η διαχείριση του στοματικού βιοφίλμ ή της οδοντικής πλάκας καθίσταται κρίσιμη για την πρόληψη στοματικών ασθενειών όπως η ουλίτιδα, η περιοδοντίτιδα και η τερηδόνα. Ενώ οι μέθοδοι μηχανικού καθαρισμού των δοντιών είναι απαραίτητες, η έρευνα δείχνει ότι ακόμη και οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες υψηλής ποιότητας αφαιρούν μόνο το 65% περίπου των επιβλαβών βακτηρίων στο στόμα. 10
Η ένταξη της χρήσης στομαμτικού διαλύμματος στο καθημερινό σχήμα στοματικής φροντίδας ενισχύει την αποτελεσματικότητα του βουρτσίσματος των δοντιών.
Αναφορες

1. The oral health benefits of drinking water. Smile Drs. July 23, 2021. https://smiledrs.com/the-oral-health-benefits-of-drinking-water/
2. Shkembi B, Huppertz T. Impact of dairy products and plant-based alternatives on dental health: food matrix effects. Nutrients. 2023;15(6):1469. doi:10.3390/nu15061469
3. Nielsen SJ, Trak-Fellermeier MA, Joshipura K, Dye BA. Dietary fiber intake is inversely associated with periodontal disease among US adults. J Nutr. 2016;146(12):2530-2536. doi:10.3945/jn.116.237065
4. Foods that boost your oral health. Progressive Periodontics, Implants and Laser Therapy. February 22, 2022. https://www.myperiopro.com/about-us/blog/2022/february/foods-that-boost-your-oral-health/
5. Jayasinghe TN, Harrass S, Erdrich S, King S, Eberhard J. Protein intake and oral health in older adults–a narrative review. Nutrients. 2022;14(21):4478. doi:10.3390/nu14214478
6. Chatterjee A, Saluja M, Agarwal G, Alam M. Green tea: a boon for periodontal and general health. J Indian Soc Periodontol. 2012;16(2):161-167. doi:10.4103/0972-124X.99256
7. Nayak PA, Nayak UA, Khandelwal V. The effect of xylitol on dental caries and oral flora. Clin Cosmet Investig Dent. 2014;6:89-94. doi:10.2147/CCIDE.S55761
8. Pärnänen P, Lähteenmäki H, Tervahartiala T, Räisänen IT, Sorsa T. Lingonberries–general and oral effects on the microbiome and inflammation. Nutrients. 2021;13(11):3738. doi:10.3390/nu13113738
9. Ferrazzano GF, Cantile T, Quarto M, Ingenito A, Chianese L, Addeo F. Protective effect of yogurt extract on dental enamel demineralization in vitro. Aust Dent J. 2008;53(4):314-319. doi:1111/j.1834-7819.2008.00072.x
10. Pakarinen S, Saarela RKT, Välimaa H, et al. Home-applied dual-light photodynamic therapy in the treatment of stable chronic periodontitis (HOPE-CP)—three-month interim results. Dent J (Basel). 2022;10(11):206. doi:10.3390/dj10110206
11. Aggarwal N, Gupta S, Grover R, Sadana G, Bansal K. Plaque removal efficacy of different toothbrushes: a comparative study. Int J Clin Pediatr Dent. 2019;12(5):385-390. doi:10.5005/jp-journals-10005-1669